dinsdag 11 juli 2017

Swimming with the crocodiles

We waren op de terugweg van een verjaardag in Nijmegen toen mijn vriendin vroeg of ik nog wat muziek wilde horen. “Swimming with the crocodiles” zei ik, want dat nummer had ik al een paar kilometer in mijn hoofd. Ze opende Spotify en we luisterden naar het nummer van The Veils. Ik zong de tekst wat mee en we spraken over de betekenis van het nummer. Ik vertelde haar wat ik voor me zag bij dit nummer, we filosofeerden wat over de betekenis van de tekst, en ik besloot om thuis de tekst wat dieper in te duiken. Dat heb ik nu gedaan

Google geeft weinig resultaten voor “swimming with the crocodiles song meaning”, hoewel één album review er een korte notitie over maakt en één blog het nummer ooit heeft uitgeroepen tot “Song of the day” — zonder diep op de songtekst in te gaan overigens. Eigenlijk was ik opgelucht met zo weinig zoekresultaten, want dat betekent dat ik lekker mijn eigen interpretatie de vrije loop kan laten.

Goed, het nummer. Het nummer begint ingetogen met een gitaar/elektrische piano/bas en een strakke drum. Dan begint Finn Andrews te zingen.


Take the bandage off his eyes
Take the bandage off and then go down
Swimming with the crocodiles
Spinning round and round and round
Only I know I’m better off this way
The water’s still the safest place to stay

Wat het eerst opvalt is de perspectiefwisseling. De eerste regel vertelt over “his eyes”, de laatste twee zijn in de ik-vorm geschreven. Alsof de ik-persoon eerst zichzelf van buitenaf beschouwt om daarna het perspectief naar zich toe te trekken.

Interessant is dat bij die laatste twee zinnen (nu dus vanuit de ik-persoon) de melodie van de pedal steel (een soort liggende gitaar waarmee elektronische, slepende tonen kunnen worden gemaakt) voor het eerst de melodie van de tekst volgt. Muziek en zang worden hier één, waarmee de eenkennigheid en eenzaamheid van de “I” wordt benadrukt. Hij weet dat hij het beste af is daar bij de krokodillenpoel, er is geen tegengeluid.

Ook opvallend is de 4e regel in combinatie met de 6e: “Spinning round and round and round” horen we eerst, en in de 6e regel wordt het water aangeduid als de veiligste plek om te zijn. Voor mij roept dit het beeld op van iemand die zich volledig overgeeft aan het water, die meegesleurd wíl worden in de draaikolk, zonder dat hij bang is of in paniek raakt. Integendeel: hij laat het water graag zijn richting bepalen.

They’re sinking in their teeth tonight
I can feel them move beneath me with no sound
Swimming with the crocodiles
Spinning round and round and round
Only I know I’m better off this way
The water’s still the safest place to stay

In het tweede couplet voel je de stille aanwezigheid van de krokodillen, en wordt als een mantra nog eens de overgave aan de draaikolk opgeroepen.

Dan wordt de muziek voller, liefdevoller ook, en we krijgen een inkijk in de diepere gevoelswereld van de ik-persoon:

You’re all I’ve ever wanted
There’s no remedy (live: And you’re no remedy)
I feel you when there’s no one else around
Hold me like a child, you swollen crocodile
Hold me under till I drown
Then pull me down, baby.

Duidelijk is dat de ik-persoon pijn heeft. Opvallend is dat op de albumversie “There’s no remedy” wordt gezongen en in de liveversie “And you’re no remedy”. Op de albumversie is de “you” het probleem an sich, terwijl in de liveversie de ik-persoon met nog iets ergers kampt — iets waar zelfs de “you” niet bij kan helpen. Hoe het ook zij, de ik-persoon heeft duidelijk groot zeer.

Hij wil verdwijnen in de poel met krokodillen. Hoewel ik eerst dacht dat de ik-persoon daarmee wil sterven, ben ik later van opvatting veranderd. Want staan de krokodillen in de bezongen poel wel voor de vijand? Ik denk het niet. Ik denk dat in dit nummer de krokodillen voor de duistere kant van de ik-persoon staan. Vertaald naar Jungeriaans archetype zou het om de schaduw van de verteller gaan, het deel van de persoonlijkheid waar primitieve, dierlijke instincten huizen maar waar ook creativiteit en inspiratie uit voortkomt (bedenk hoeveel kunstenaars een duidelijke duistere kant hebben!). De samenhang tussen primitieve schepsels (de krokodillen) en primitieve instincten is gemakkelijk te zien.

De ik-persoon vraagt ze om hem als een kind vast te houden, wil dat ze hem meetrekken naar hun wereld, onder water. Dit kan symbool staan voor een (tijdelijk) vluchten naar een schimmig gebied, zij het in herinneringen, drugs wellicht, in de nacht.

Overigens hoorde ik heel vaak “Hold me a little I drown” in plaats van “Hold me under till I drown”. Zou dit bewust zo vaag zijn gezongen? “Hold me a little I drown” suggereert dat de ik-persoon de krokodillen als zijn reddingsboei ziet: in het echte leven gaat hij ten onder aan de pijn, en zijn duistere kant, met de krokodillen als verpersoonlijking daarvan, is zijn redding.

Wat ik alleen niet begrijp, is waarom het om een “swollen crocodile” gaat. Waarom dat “swollen”? Bedoelt Andrews dat de schaduw is gegroeid, gevoed door miskenningen en tekortkomingen? Wie het weet, mag het graag zeggen.

Tell me what you came for
Tell me what you can and what you can’t
Cause honey I might need a while —
Honey I might need a while longer
Only I know I’m better off this way
The water’s still the safest place to stay

Dit couplet lijkt goed aan te sluiten bij de liveversie die ik hierboven aanhaalde, waarbij Andrews niet “there’s no remedy” zingt maar “you’re no remedy”. De moeilijkheden waar de ik-persoon mee moet afrekenen, zijn te groot. Hij kan niet in zee gaan met zijn geliefde, hoewel hij dat het liefst zou willen (immers: “you’re all I’ve ever wanted”). Hij heeft tijd nodig, tijd in die poel waar hij in contact kan komen met zijn duistere kant.

You’re all I’ve ever wanted
There’s no remedy (live: And you’re no remedy)
I feel you when there’s no one else around
Hold me like a child, you swollen crocodile
Hold me under till I drown
Then pull me down, baby.


Kortom, een melancholisch nummer waarin de ik-persoon berust in zijn situatie en met zijn volle verstand kiest voor een vertrek naar de duistere kant. Niet per se een nummer dat je onderweg van een verjaardag en in goede stemming luistert, zou je denken. Maar Swimming with the crocodiles is simpelweg een prachtig nummer, één waarin The Veils (alwéér!) hun unieke talent tonen om gitzwarte teksten om te zetten in wonderschone muziek.


The Veils, “Swimming with the crocodiles”