zondag 15 september 2013

“Here I am, not quite dying”

Op 8 januari van dit jaar werd één van de grootste artiesten aller tijden 66 jaar. Hij vierde dit met de hele wereld: na tien jaar min of meer radiostilte verraste hij met niet alleen een nieuwe single, maar ook met de boodschap dat dit nog maar het begin was — een nieuw album was op komst. Voorlopig moesten de fans het echter stellen met het nummer “Where Are We Now?”. Hierin zingt David Bowie (de echte fan had na de eerste zin natuurlijk al door over wie dit stuk zou gaan) met weemoedige stem over zijn voorbije tijd in Berlijn. De muziek gaat traag, met lang doorklinkende akkoorden. Bijbehorende videoclip toont een rommelige studio, met daarin een scherm dat oude beelden van Berlijn toont. Twee gezichten steken door het scherm heen, vormen de hoofden van aan elkaar vastzittende poppen die voor het scherm zitten: David Bowie, die de zang voor zijn rekening neemt, en een anonieme, onbeweeglijke vrouw. De camera zoomt ongenadig in op het getekende, gegroefde gezicht van Bowie, die met glinsterende ogen in de verte staart. De tekst wordt woord voor woord getoond, in ouderwetse typemachineletters. Het nummer ademt aan alle kanten nostalgie, en de titel — misschien vooral vanwege het vraagteken — roept een beeld op van een Bowie die niet langer op ramkoers de toekomst in stormt, maar tot stilstand is gekomen, om zich heen kijkt, en zich afvraagt of hij er nu is — waar dat ook moge zijn. Hij weet het zelf ook niet.

Ik wist niet wat ik van het album moest verwachten. Wilde Bowie van een afstand op het verleden terugblikken, in lijn met “Where Are We Now?”? Of zou het juist vernieuwend zijn? Zou het gemaakt zijn met de insteek dat het zijn laatste album ooit zou zijn? Zou het gevuld zijn met melancholische nummers over de verloren tijd? Ik had geen flauw idee, en eigenlijk was ik er een beetje bang voor: één voortkabbelend nummer dat zwart-wit beelden oproept vind ik mooi maar voldoende.

Twee maanden later werd de plaat dan gelanceerd. Na een blik op de tracklist, met titels als “The Next Day”, “Dancing Out of Space” en “(You Will) Set the World on Fire” verwachtte ik helemaal geen rustige muziek meer: er gaat geknald worden! Het eerste nummer, de titelsong “The Next Day” bevestigt dit vermoeden direct. Met elektronisch vervormde stem doet Bowie alle twijfel die hij in “Where Are We Now?” zelf opwierp direct verstommen. “Here I am, not quite dying […] And the next day, And the next, And another day!” De toon is gezet. Bowie heeft de wereld andermaal op het verkeerde been gezet: na eerst jarenlang zo geheimzinnig te doen over überhaupt de productie van een nieuwe plaat, en dan “Where Are We Now?” als eerste single te lanceren, opent hij vervolgens het album met een nummer waar de energie van alle kanten uit schiet. Het maakt de opwinding over de nieuw uitgebrachte nummers des te groter.

“The Stars (Are Out Tonight)”, het derde nummer van het album, maakt nogmaals duidelijk wat Bowies state of mind is. In dit nummer tiert de zanger over de nietaflatende, opdringerige aandacht voor sterren. Bij het nummer hoort een heel mooie, verhalende videoclip, waarin een vrouwelijk model (!) de rol van de jonge Bowie speelt. Aangezien de tekst duidelijk ook over het leven van de maestro zelf gaat, is de uitroep “But I hope they live forever!” die verschillende coupletten afsluit van des te meer waarde. Hoezo, einde van de carrière en terugkijken op verstreken tijd?

Een ander nummer dat een aparte vermelding verdient, is “How Does the Grass Grow?”, een nummer met een strakke maat en dito zang — Bowie klinkt scherp en is duidelijk in vorm. De nummers zijn bepaald niet op de automatische piloot gemaakt, maar met een vuur dat na bijna vijftig jaar carrière nog niets heeft afgedaan. The Next Day, kortom, is een ware traktatie voor de Bowiefans en een absolute toevoeging aan het al zo omvangrijke œuvre van de man met de vele verschijningsvormen.

De discussie die vervolgens oplaaide, ging over een eventuele tour ter ere van het nieuwe album. Zelf heeft Bowie gezegd dat hier geen sprake van is; zijn laatste tour, uit 2004, werd voortijdig afgebroken wegens gezondheidsproblemen. Hij heeft zelfs een (kort) optreden geweigerd tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen, vorig jaar in Londen. Maar inmiddels is duidelijk dat van David Bowie alles te verwachten valt. Hij heeft de regie volledig in eigen handen. Wij kunnen alleen maar hopen dat hij op zijn 67e verjaardag weer groots uitpakt!


“Where Are We Now?” en (de uitgebreide versie van) “The Stars (Are Out Tonight)”




Geen opmerkingen:

Een reactie posten